Başta trafik kazaları olmak üzere düşme ya da darbeye bağlı köpeklerde çene kırıkları oluşabilmektedir. Sokakta ya da evde başka hayvanlarla kavga ederken, sert bir cismi ısırırken ya da diş çekimi sırasında bile olabilecek çene kırığı köpekler için son derece acılı ve müdahale edilmezse ölümcüldür.
Köpeklerde Çene Kırıkları
Köpeklerde çene kırıkları genellikle darbeye bağlı travmalar sonucunda oluşmaktadır. Çeneyi oluşturan kemiklerin travmaya bağlı olarak kırıldığı ve bazı vakalarda deriyi yarıp dışarı çıktığı görülür. Darbenin yerine ve şiddetine bağlı olarak farklı kırık türleri mevcuttur. Sağ veya sol çenede, iki kemiğin birleşim bölgesinde ve gövde olarak adlandırılan Köpeklerde öğütücü dişlerin bulunduğu bölgede gerçekleşebilir.
Kırıklar kendi içerisinde kategorilere ayrılır. Travmanın şiddetiyle orantılı bir şekilde parçalı veya basit kırıklar ile birlikte kapalı ve açık kırıklar da oluşabilir. Köpeklerde çene kırıkları genellikle alt çene kırığı olarak görülür ve köpeğin şiddetli ağrı çekmesinin yanında yaşam kalitesini inanılmaz şekilde düşürür ve tedavi edilmediği taktirde ölümle sonuçlanabilir.
Köpeklerde Çene Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Kırığını türü ve boyutları köpeklerde çene kırığı belirtilerinin şekillenmesinde büyük rol oynar. Kırığın bulunduğu bölgeye ve boyutuna göre farklı belirtiler vardır. Basit ve kapalı kırıklar ile üst çene kırıklarında durumu anlamak zorlaşırken alt çene kırıkları ve açık kırıkların saptanması çok daha kolay olmaktadır. Yine gözle görülebilen kırıkları görülemeyen kırıklardan ayırt etmek basittir. Bu durumdan muzdarip köpeklerde oluşabilecek belirtiler şunlardır:
- Yemek yemekten kaçınma
- Çenede şişlik
- Ağzın kapanmaması
- Ağız çevresinde açık yara
- Aşırı salya akıntısı
- Kanlı salya akıntısı
- Ağızdan kan gelmesi
- Çene hizasında bozukluk
- Kemikler hareket ettirildiğinde sürtünme sesi
Yukarıda listelenen belirtiler başlıca köpeklerde çene kırığı belirtileridir. Bazı belirtilerden çenede kırık yaşandığını anlamak zordur. Bu durumda köpek sahiplerinin veteriner desteği alarak doğru teşhis konulmasını sağlaması gerekir. Yanlış tanı ve tedavinin geri döndürülemez sonuçlar doğurabileceği unutulmamalıdır.
Köpek Çene Kırığı Nasıl Teşhis Edilir?
Durumun vahimiyetinin artmaması ve gereken tedaviye bir an önce başlanması adına ilk yapılması gereken doğru teşhisi koymaktır. Gözle görülebilen kırıklarda durum çok rahat bir şekilde anlaşılabilirken daha basit iç kırıklarda veteriner yardımına ihtiyaç duyulur. Veterinerin yapacağı testlerin sonuçlarına göre kırığın şiddeti ve boyutları belirlenir.
Köpeklerde çene kırıkları oldukça acı vericidir. Bu yüzden teşhis yapılırken köpeğin durumu stabil hale getirilmelidir. Açık yaralarda kemikler dışarı çıkabilir. Kapalı kırıklarda ise durumun boyutu anlaşılamayabilir. Bu yüzden en etkili yöntem bilgisayarlı tomografi işlemi olacaktır. Kırığın bölgesi ve şiddeti hakkında daha ayrıntılı bilgi edinilebilir ve tedavi sürecine başlanabilir.
Köpeklerde Çene Kırığı Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi yöntemleri ve süresi kırığın çeşidine göre değişmektedir. Basit kırıklarda tedavi ağızlık kullanarak sağlanabilecekken şiddetli kırıklarda cerrahi operasyon gerekir. Köpeklerde çene kırıkları genellikle alt çenenin yerinden çıkmasına da sebebiyet verir. Bu durumda çıkan çene yerine oturtulmalı, kırık kemikler ve çene implant ya da teller gibi yardımcılar sayesinde sabitlenmelidir. Daha önce köpeklerde bacak kırığı hakkında da bu soruya yanıt vermiştik.
Tedavi süreci kırıktan kırığa göre değişebilir. Basit yaralanmalarda minik dostlarımız 1 ila 2 gün içerisinde taburcu edilebilirken ciddi durumlarda taburcu süresi uzamaktadır. Tedavi sürecinin en önemli aşaması beslenme kısmıdır. Bu süreç boyunca düzgün ve sağlıklı bir şekilde yeterince besin ögeleri alınarak beslenmeleri gerekir. Yaşadıkları ağrıdan dolayı ağrı kesici kullanmak tedavi sürecine dahildir. Taburcu edildikten birkaç gün sonra yumuşak yiyecekleri tüketmeye başlayabilirler ve iyileşmenin tamamlanması 1-1,5 ay sürer.
Köpeklerde Çene Kırıkları Nasıl Oluşur?
Köpeklerde çene kırıklarının oluşmasının birçok farklı nedeni olabilir. Öncelikle köpeğinizin nasıl bir kırıkla boğuştuğunu anlamak için köpeğin kırığının nasıl oluştuğunu bilmek gerekir. Tedavi yöntemlerinde bile bu süreç oldukça değerlidir. Köpeğinizin çenesindeki zararın nasıl meydana geldiğini öğrenmek sizi sadece çözüme götürmez aynı zamanda tekrarlanmasının önüne geçmenizi sağlar.
- Yüksekten düşme,
- Çarpma, vurma,
- Doğrudan darbe,
Listemizde de gördüğünüz gibi köpeğinizin doğuştan bir rahatsızlığı yoksa ve çene kırığı oluştuysa çok büyük ihtimalle bir darbeye bağlı kazadan kaynaklanmaktadır. Bu kazanın köpeğin talihsizliği mi yoksa birinin kötü niyeti mi olduğunu anlamak imkansız değildir. Çeneye doğrudan alınan darbelerle kırık yaşayan sokak köpeği sayısı oldukça fazladır. Sorumlu olanlar cezalarını çekmektedir.
